Strona Główna
Aktualności
Strona szkoły
Dyrektorzy szkoły
Biogramy
płk dypl. Marian Ogórkiewicz 1898
Kazimierz Kowalski (1896)
Antoni Stankowski (1899)
Wiktor Bross (1903)
Krzysztof Golankiewicz (1931)
Wojciech Stankowski (1935)
Anna Stankowska 1939 r.
Jerzy Siepak (1943)
Janusz Centka (1967)
Romuald Ochotny (1967)
Maciej Buchowski (1967)
Tadeusz Władysław Hermann
Hieronim Cichoń
Witold Knast
Wspomnienia absolwentów
Absolwenci
Sztandary
Poezja i pieśni
Filmy
Deklaracja
Gnieźnieńskie linki
Jesteś w: Strona główna / Biogramy / Wiktor Bross (1903)  

      Urodził się 5 sierpnia 1903r, w Witkowie. Jego ojciec Konstanty Bross, był nauczycielem w tutejszej Szkole Powszechnej, a matka Helena zd.Knast, zajmowała się domem, ale przede wszystkim wychowaniem ich pięciorga synów, wpajając im surowe zasady wychowania, głęboką religijność,  pracowitość, patriotyzm i silne więzy rodzinne z rodzicami i braćmi. Te cechy, towarzyszyły Wiktorowi Brossowi i jego braciom, przez całe dorosłe życie. Nadanie synom polskich imion; Kazimierz, Stanisław, Stefan, Marian i Wiktor, oraz kultywowanie polskich tradycji i wiary katolickiej, były   powodem, że Konstanty Bross z całą rodziną, został przez pruskiego zaborcę, karnie przeniesiony z powiatowego wówczas Witkowa do Kołdrąbia k. Janowca Wlkp., niewielkiej wsi z wiejską szkołą.   Wiktor Bross, ukończył i zdał maturę w Liceum Ogólnokształcącym  im. B. Chrobrego w Gnieźnie w 1922r, i w tym samym roku, rozpoczął studia, w nowo utworzonym w1920r, Wydziale Lekarskim Uniwersytetu w Poznaniu. Jednak, po dwóch latach, przeniósł się do Lwowa, aby kontynuować studia, na Wydziale Medycznym Uniwersytetu im. Jana Kazimierza, mającym ugruntowane, wieloletnie tradycje kliniczne i naukowe. Tam, w 1928r, uzyskał tytuł doktora wszechnauk lekarskich. Staż i początek praktyki lekarskiej, odbył w Poznaniu w Szpitalu św. Józefa i w Katowicach w Szpitalu św. Elżbiety. W 1930r, wraca do Lwowa, pracując początkowo, jako sekundariusz, na oddziale  chirurgicznym, a od 1932r, jako asystent w I-szej Klinice Chirugii  Wydziału Lekarskiego Uniw, im. J. Kazimierza we Lwowie, kierowanej przez słynnego, znakomitego lekarza chirurga i naukowca prof. Tadeusza Ostrowskiego.

Wspomniane, surowe zasady wychowania Wiktora Brossa, jego ambicja i pracowitość, mimo spartańskich warunków(przez kilka lat mieszkał, żył  w szpitalu w którym pracował),pozwoliły mu  na pogłębienie wiedzy, oraz udoskonalenie techniki operacyjnej, pod kier, prof. T. Ostrowskiego i innych znakomitości medycznych w kraju i za granicą.

W 1938r, został mianowany docentem, i uzyskał tytuł doktora habilitowanego, a w 1939 r,  został kierownikiem na Oddz. Chirurgii. W październiku 1939r, wziął ślub z dr. Martą Leszczijówną, a w1943r, urodził się ich syn Krzysztof.

W czasie wojny, mieszkał we Lwowie, ale wobec zagrożenia ze strony ukraińskich nacjonalistów,   początkowo w 1942r, a ostatecznie w 1943r, opuścił Lwów i przebywał w Strzeblowie, Iwoniczu i w Rzeszowie. W Iwoniczu, w 1944r, razem z dr. Stefanem Koczorowskim, zorganizował szpital przyfrontowy, dla ludności cywilnej i partyzantów. Od kwietnia 1945r, zamieszkał w Katowicach i został ordynatorem na Oddz. Chirurgii Szpitala Ubezpieczalni Społecznej .Wraz z grupą naukowców, którzy po wojnie osiedlili się w Katowicach, podpisał ”Memoriał w sprawie założenia tam uniwersytetu ..”,lecz bez powodzenia. W 1946r, przyjął więc, propozycję pracy, na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu (potem Akademii Med. We Wrocławiu).

Wiktor Bross, do Wrocławia przeniósł się sam, a żona pracowała jako lekarz w Katowicach  i syn, pozostali w Katowicach i przez wszystkie lata, jeździł co tydzień do domu. Nie zaprzestał jednak pracy na Górnym Śląsku, był konsultantem w Szpitalu Miejskim nr.4 w Katowicach, oraz w Szpitalu Ubezpieczalni Społecznej w Katowicach, a także w Sanatorium Przeciwgruźliczym w Istebnej.   15 stycznia 1946r, docent Wiktor Bross, został mianowany, profesorem nadzwyczajnym chirurgii, na Wydz. Lekarskim Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu. Tu organizował i został kierownikiem  II-giej Kliniki i Katedry Chirurgii Akademii Medycznej we Wrocławiu. Kierownictwo pełnił do1971  Od 1971r, był dyrektorem Instytutu Chirurgii i kierownikiem Kliniki Chirurgii Serca we Wrocławiu

Dnia 1 października 1973r,zgodnie z obowiązującymi przepisami, musiał przejść na emeryturę, był jednak, mimo 70ciu lat, pełen energii i zapału do pracy. Rytm życia, zmienił się u niego z  ulubionej czynnej działalności chirurgicznej na działalność naukową i konsultacyjną, które pełnił do końca życia. Zmarł 19 stycznia 1994r w Katowicach , pochowany na cmentarzu przy ul. Francuskiej.

Był praktykującym katolikiem, nie należał do żadnej partii politycznej, zachowując osobistą niezależność, był bezkompromisowy w swoich poglądach. W okresie kiedy żyła ukochana matka (zmarła 24.10.1960r,w Gnieźnie, pochowana z mężem i synem Stanisławem na cmentarzu w Witkowie),oraz w okresie gdy był już na emeryturze, często odwiedzał Witkowo i chciał być tu pochowany.

Jednak  Jego wnuczka, zdołała przekonać dziadka, że gdy umrze, zostanie pochowany w Katowicach,   gdzie żył i pracował, przez 50 lat i był emocjonalnie związany, ze społecznością Górnego Śląska.

Największe sukcesy zawodowe i naukowe, odniósł w czasie, gdy kierował II Kliniką i Katedrą

Chirurgii A.M. we Wrocławiu. Był wybitnym specjalistą, w zakresie torakochirurgii, kardiochirurgii  oraz transplatologii, miał tzw. ”siódmy zmysł”, stawiając trafne diagnozy, oraz „złote ręce” w opanowaniu technik operacyjnych. Stworzył tzw. ”Szkołę Wrocławskich Chirurgów”, do których należał inny witkowianin, prof. dr. Witold Knast. Wiktor Bross, wykonał setki, różnych operacji także bardzo trudnych i skomplikowanych, z których wymienię, tylko najbardziej spektakularne:

  - pierwszy w Polsce w 1958r,wykonał operację na otwartym sercu, w hipotermii,

  - pierwszy w Polsce w 1961r, wykonał operację serca z zastosowaniem krążenia pozaustrojowego,

  - w 1957r,operację wycięcia, tętniaka aorty brzusznej i wstawienia przeszczepu, ze zwłok  

      ludzkich,

  - w 1966r, operację transplantacji nerki, pobranej od żywego dawcy,

  - w 1967r, doszczętną operację, tętniaka serca,

  - już w latach 1935 i 1936, we Lwowie, wykonał pierwsze operacje torakochirurgiczne na płucach.

Jako Jego dorobek naukowy, należy wymienić; 343 publikacje i 187 sprawozdań, których był samo- dzielnym autorem lub współautorem. Brał czynny udział, w licznych krajowych i zagranicznych,   konferencjach i zjazdach naukowych, wygłaszając interesujące referaty naukowe. Był członkiem,   kilkunastu Polskich i Międzynarodowych Towarzystw Naukowych. Od 1971r, był członkiem korespondentem a od 1986r, członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk(PAN); członek Akademii Nauk w Nowym Jorku, oraz członek Niem. Akad. Przyrodników w Halle. Był promotorem lub recenzentem kilkudziesięciu doktoratów i kilkunastu habilitacji. Otrzymał doktoraty „honoris causa” w Uniwersytecie we Wrocławiu; w Akademii Medycznej we Wrocławiu; i Śląskim Uniwersytecie w Katowicach. Otrzymał kilkanaście nagród  I-stopnia MZOS, oraz  Nagrodę Państwową w 1952r.     Otrzymał 22 różne odznaczenia krajowe, w tym Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Polonia Restituta w 1974r, i Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, oraz 3 odznaczenia zagraniczne z USA z Włoch i z Niemiec. 

Wiktor Bross, miał czterech braci, również urodzonych w Witkowie, Byli Polskimi patriotami:

  1. Dr. med. Kazimierz Bross (1894-1939), anatomopatolog na Wydz. Lekarskim UAM. w Poznaniu,   uczestnik Powstania Wlkp. 1918/1919r,w Opalenicy, Zbąszyniu. Jako kapitan rezerwy W.P. poległ   w czasie kampanii wrześniowej 1939r. Absolwent (1913r) Liceum Ogólnokształcącego w Gnieźnie
  2. Stanisław Bross (1895-1982), ksiądz prałat, infułat i wikariusz generalny w Gnieźnie, doktor teologii i prawa kanonicznego. więzień obozu koncentracyjnego w Dachau, osobisty sekretarz Prymasa   Augusta Hlonda i Prymasa Stefana Wyszyńskiego. Pochowany, z rodzicami na cmentarzu w Witkowie. Absolwent (1914r) Liceum Ogólnokształcącego w Gnieźnie;
  3. Stefan Bross(1898-1945).lekarz weterynarii. W czasie I wojny światowej, wzięty do niewoli rosyjskiej na Syberii. Brał udział w kampanii wrześniowej 1939r. W 1944r aresztowany przez gestapo, przebywał  w niemieckim obozie koncentracyjnym w Stuthofie i zmarł w 1945r po wyzwoleniu z  obozu. Pochowany w Sliwicach na Pomorzu.
  4. Maran Bross(1900-1940),prawnik-notariusz w Żninie, powstaniec Wlkp. 1918/1919r, pod Żninem  Szubinem, Zdziechową i Rynarzewem. Zginął , rozstrzelany, przez NKWD, 4 kwietnia 1940r, pod     Katyniem. 

Materiały źródłowe:

   -Encyklopedia Wrocławia, wyd.2001r.

   -relacje i materiały własne prof. Tadeusza Brossa  bratanka Wiktora Brossa.

 

            Opracował; Paweł Knast-witkowianin, krewny Wiktora Brossa, którego osobiście

                                znałem i spotykałem, w latach 60 i 70-tych we Wrocławiu.

 

 

Wszystkie prawa zastrzeżone absolwent.gniezno.pl 2008r.