Urodził się 5 sierpnia 1903r, w Witkowie. Jego ojciec Konstanty Bross, był nauczycielem w tutejszej Szkole Powszechnej, a matka Helena zd.Knast, zajmowała się domem, ale przede wszystkim wychowaniem ich pięciorga synów, wpajając im surowe zasady wychowania, głęboką religijność, pracowitość, patriotyzm i silne więzy rodzinne z rodzicami i braćmi. Te cechy, towarzyszyły Wiktorowi Brossowi i jego braciom, przez całe dorosłe życie. Nadanie synom polskich imion; Kazimierz, Stanisław, Stefan, Marian i Wiktor, oraz kultywowanie polskich tradycji i wiary katolickiej, były powodem, że Konstanty Bross z całą rodziną, został przez pruskiego zaborcę, karnie przeniesiony z powiatowego wówczas Witkowa do Kołdrąbia k. Janowca Wlkp., niewielkiej wsi z wiejską szkołą. Wiktor Bross, ukończył i zdał maturę w Liceum Ogólnokształcącym im. B. Chrobrego w Gnieźnie w 1922r, i w tym samym roku, rozpoczął studia, w nowo utworzonym w1920r, Wydziale Lekarskim Uniwersytetu w Poznaniu. Jednak, po dwóch latach, przeniósł się do Lwowa, aby kontynuować studia, na Wydziale Medycznym Uniwersytetu im. Jana Kazimierza, mającym ugruntowane, wieloletnie tradycje kliniczne i naukowe. Tam, w 1928r, uzyskał tytuł doktora wszechnauk lekarskich. Staż i początek praktyki lekarskiej, odbył w Poznaniu w Szpitalu św. Józefa i w Katowicach w Szpitalu św. Elżbiety. W 1930r, wraca do Lwowa, pracując początkowo, jako sekundariusz, na oddziale chirurgicznym, a od 1932r, jako asystent w I-szej Klinice Chirugii Wydziału Lekarskiego Uniw, im. J. Kazimierza we Lwowie, kierowanej przez słynnego, znakomitego lekarza chirurga i naukowca prof. Tadeusza Ostrowskiego.
Wspomniane, surowe zasady wychowania Wiktora Brossa, jego ambicja i pracowitość, mimo spartańskich warunków(przez kilka lat mieszkał, żył w szpitalu w którym pracował),pozwoliły mu na pogłębienie wiedzy, oraz udoskonalenie techniki operacyjnej, pod kier, prof. T. Ostrowskiego i innych znakomitości medycznych w kraju i za granicą.
W 1938r, został mianowany docentem, i uzyskał tytuł doktora habilitowanego, a w 1939 r, został kierownikiem na Oddz. Chirurgii. W październiku 1939r, wziął ślub z dr. Martą Leszczijówną, a w1943r, urodził się ich syn Krzysztof.
W czasie wojny, mieszkał we Lwowie, ale wobec zagrożenia ze strony ukraińskich nacjonalistów, początkowo w 1942r, a ostatecznie w 1943r, opuścił Lwów i przebywał w Strzeblowie, Iwoniczu i w Rzeszowie. W Iwoniczu, w 1944r, razem z dr. Stefanem Koczorowskim, zorganizował szpital przyfrontowy, dla ludności cywilnej i partyzantów. Od kwietnia 1945r, zamieszkał w Katowicach i został ordynatorem na Oddz. Chirurgii Szpitala Ubezpieczalni Społecznej .Wraz z grupą naukowców, którzy po wojnie osiedlili się w Katowicach, podpisał ”Memoriał w sprawie założenia tam uniwersytetu ..”,lecz bez powodzenia. W 1946r, przyjął więc, propozycję pracy, na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu (potem Akademii Med. We Wrocławiu).
Wiktor Bross, do Wrocławia przeniósł się sam, a żona pracowała jako lekarz w Katowicach i syn, pozostali w Katowicach i przez wszystkie lata, jeździł co tydzień do domu. Nie zaprzestał jednak pracy na Górnym Śląsku, był konsultantem w Szpitalu Miejskim nr.4 w Katowicach, oraz w Szpitalu Ubezpieczalni Społecznej w Katowicach, a także w Sanatorium Przeciwgruźliczym w Istebnej. 15 stycznia 1946r, docent Wiktor Bross, został mianowany, profesorem nadzwyczajnym chirurgii, na Wydz. Lekarskim Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu. Tu organizował i został kierownikiem II-giej Kliniki i Katedry Chirurgii Akademii Medycznej we Wrocławiu. Kierownictwo pełnił do1971 Od 1971r, był dyrektorem Instytutu Chirurgii i kierownikiem Kliniki Chirurgii Serca we Wrocławiu
Dnia 1 października 1973r,zgodnie z obowiązującymi przepisami, musiał przejść na emeryturę, był jednak, mimo 70ciu lat, pełen energii i zapału do pracy. Rytm życia, zmienił się u niego z ulubionej czynnej działalności chirurgicznej na działalność naukową i konsultacyjną, które pełnił do końca życia. Zmarł 19 stycznia 1994r w Katowicach , pochowany na cmentarzu przy ul. Francuskiej.
Był praktykującym katolikiem, nie należał do żadnej partii politycznej, zachowując osobistą niezależność, był bezkompromisowy w swoich poglądach. W okresie kiedy żyła ukochana matka (zmarła 24.10.1960r,w Gnieźnie, pochowana z mężem i synem Stanisławem na cmentarzu w Witkowie),oraz w okresie gdy był już na emeryturze, często odwiedzał Witkowo i chciał być tu pochowany.
Jednak Jego wnuczka, zdołała przekonać dziadka, że gdy umrze, zostanie pochowany w Katowicach, gdzie żył i pracował, przez 50 lat i był emocjonalnie związany, ze społecznością Górnego Śląska.
Największe sukcesy zawodowe i naukowe, odniósł w czasie, gdy kierował II Kliniką i Katedrą
Chirurgii A.M. we Wrocławiu. Był wybitnym specjalistą, w zakresie torakochirurgii, kardiochirurgii oraz transplatologii, miał tzw. ”siódmy zmysł”, stawiając trafne diagnozy, oraz „złote ręce” w opanowaniu technik operacyjnych. Stworzył tzw. ”Szkołę Wrocławskich Chirurgów”, do których należał inny witkowianin, prof. dr. Witold Knast. Wiktor Bross, wykonał setki, różnych operacji także bardzo trudnych i skomplikowanych, z których wymienię, tylko najbardziej spektakularne:
- pierwszy w Polsce w 1958r,wykonał operację na otwartym sercu, w hipotermii,
- pierwszy w Polsce w 1961r, wykonał operację serca z zastosowaniem krążenia pozaustrojowego,
- w 1957r,operację wycięcia, tętniaka aorty brzusznej i wstawienia przeszczepu, ze zwłok
ludzkich,
- w 1966r, operację transplantacji nerki, pobranej od żywego dawcy,
- w 1967r, doszczętną operację, tętniaka serca,
- już w latach 1935 i 1936, we Lwowie, wykonał pierwsze operacje torakochirurgiczne na płucach.
Jako Jego dorobek naukowy, należy wymienić; 343 publikacje i 187 sprawozdań, których był samo- dzielnym autorem lub współautorem. Brał czynny udział, w licznych krajowych i zagranicznych, konferencjach i zjazdach naukowych, wygłaszając interesujące referaty naukowe. Był członkiem, kilkunastu Polskich i Międzynarodowych Towarzystw Naukowych. Od 1971r, był członkiem korespondentem a od 1986r, członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk(PAN); członek Akademii Nauk w Nowym Jorku, oraz członek Niem. Akad. Przyrodników w Halle. Był promotorem lub recenzentem kilkudziesięciu doktoratów i kilkunastu habilitacji. Otrzymał doktoraty „honoris causa” w Uniwersytecie we Wrocławiu; w Akademii Medycznej we Wrocławiu; i Śląskim Uniwersytecie w Katowicach. Otrzymał kilkanaście nagród I-stopnia MZOS, oraz Nagrodę Państwową w 1952r. Otrzymał 22 różne odznaczenia krajowe, w tym Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Polonia Restituta w 1974r, i Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, oraz 3 odznaczenia zagraniczne z USA z Włoch i z Niemiec.
Wiktor Bross, miał czterech braci, również urodzonych w Witkowie, Byli Polskimi patriotami:
-
Dr. med. Kazimierz Bross (1894-1939), anatomopatolog na Wydz. Lekarskim UAM. w Poznaniu, uczestnik Powstania Wlkp. 1918/1919r,w Opalenicy, Zbąszyniu. Jako kapitan rezerwy W.P. poległ w czasie kampanii wrześniowej 1939r. Absolwent (1913r) Liceum Ogólnokształcącego w Gnieźnie
-
Stanisław Bross (1895-1982), ksiądz prałat, infułat i wikariusz generalny w Gnieźnie, doktor teologii i prawa kanonicznego. więzień obozu koncentracyjnego w Dachau, osobisty sekretarz Prymasa Augusta Hlonda i Prymasa Stefana Wyszyńskiego. Pochowany, z rodzicami na cmentarzu w Witkowie. Absolwent (1914r) Liceum Ogólnokształcącego w Gnieźnie;
-
Stefan Bross(1898-1945).lekarz weterynarii. W czasie I wojny światowej, wzięty do niewoli rosyjskiej na Syberii. Brał udział w kampanii wrześniowej 1939r. W 1944r aresztowany przez gestapo, przebywał w niemieckim obozie koncentracyjnym w Stuthofie i zmarł w 1945r po wyzwoleniu z obozu. Pochowany w Sliwicach na Pomorzu.
-
Maran Bross(1900-1940),prawnik-notariusz w Żninie, powstaniec Wlkp. 1918/1919r, pod Żninem Szubinem, Zdziechową i Rynarzewem. Zginął , rozstrzelany, przez NKWD, 4 kwietnia 1940r, pod Katyniem.
Materiały źródłowe:
-Encyklopedia Wrocławia, wyd.2001r.
-relacje i materiały własne prof. Tadeusza Brossa bratanka Wiktora Brossa.
Opracował; Paweł Knast-witkowianin, krewny Wiktora Brossa, którego osobiście
znałem i spotykałem, w latach 60 i 70-tych we Wrocławiu.
|